منو
اگر به دنبال خرید کنتاکتور، جهت کنترل مدارهای الکتریکی هستید، قبل از هر چیز باید با ساختمان کنتاکتور آشنا شوید. آشنایی با قطعات داخلی و خارجی کنتاکتور، به شما در انتخاب کنتاکتور با کیفیت‌تر و با طول عمر بیشتر، کمک می‌کند. عملکرد اصلی کنتاکتورها بر پایه نیروی الکترومغناطیسی است. جهت تولید نیروی الکترومغناطیسی، باید سیم‌پیچ مغناطیسی توسط جریان الکتریکی، انرژی‌دار شود. پس از تولید میدان الکترومغناطیسی، به بوبین موجود در کنتاکتور، نیرو وارد شده و باعث می‌شود تا بوبین به سمت کنتاکت‌ها جابجا شود. این نیرو بیشتر از نیروی فنر برگشتی بوده و تا زمانی که تخلیه نشود، هر دو کنتاکت در این شرایط ثابت باقی می‌مانند. پس از تخلیه انرژی، نیروی مغناطیسی به عقب و حالت نرمال خودش برمی‌گردد و به این صورت باعث عمل قطع و وصل مدار می‌شود.
این عملکرد که در نهایت منجر به قطع و وصل جریان می‌شود، در اکثر کنتاکتورها توسط شش قطعه اصلی تشکیل دهنده ساختمان کنتاکتور صورت می‌گیرد. این قطعات شامل بدنه اصلی، سیم پیچی به نام بویین، هسته ثابت فلزی، هسته متحرک فلزی، تیغه‌ها، فنر جمع شونده یا همان فنر بازگشت است. البته بجز این اجزا، ساختمان کنتاکتور، اجزای دیگری هم دارد و برای درک بیشتر، اجزای تشکیل دهنده کنتاکتور را به بخش داخلی و خارجی تقسیم کرده ایم که در ادامه به معرفی بیشتر آنها می‌پردازیم.
اجزای داخلی ساختمان کنتاکتور شامل محفظه، پایه، قاب سیم‌پیچ، پوشش و حامل کنتاکت‌ها، آهن‌ربا، کویل، حلقه نگهدارنده هسته آهنی ثابت، کنتاکت‌های ثابت و متحرک، پیچ ترمینال، سیم‌پیچ، فنر و پوشش فوقانی می‌باشد. مهمترین اجزای داخلی کنتاکتور، سیم‌پیچ یا بویین، کویل، هسته مغناطیسی و کنتاکت‌ها هستند که به بررسی آنها می‌پردازیم.
هسته مغناطیسی متشکل از دو بخش ثابت و متحرک است که بوبین به بخش ثابت هسته متصل شده است. قسمت متحرک هسته به وسیله یک فنر از کنتاکت‌های ثابت جدا نگه‌داشته می‌شود. در کنتاکتورهای AC جنس هسته از آهن لمینیت نرم می‌باشد. استفاده از آهن برای ساخت هسته به کاهش تلفات جریان گردابی کمک می‌کند. اما در کنتاکتور DC که مشکل جریان گردابی وجود ندارد، ماده سازنده هسته الکترومغناطیسی از جنس فولاد جامد می‌باشد.
بوبین یکی از کاربردی‌ترین تجهیزات، در صنعت برق است که با نام های دیگر سیم پیچ یا سلف در بازار شناخته می‌شود. جنس هادی بوبین اکثرا از مس بوده و به دور یک هسته به صورت منظم پیچیده می‌شود. عملکرد بوبین مشابه با آهنربای الکتریکی است. خود سیم‌پیچ از دو بخش ثابت و متحرک تشکیل شده است که فنری بین این دو بخش متصل شده است. این فنر قابلیت بازگشت دارد و میله‌ای به قسمت متحرک سیم‌پیچ، وصل شده که با نام آرمیچر شناخته می‌شود. هنگامی که نیروی بوبین بیشتر از فنر باشد، کنتاکت‌ها به هم وصل می‌شوند و در صورتی که نیروی فنر از بوبین بیشتر شود، کنتاکت‌ها از هم جدا می‌شوند.
یکی دیگر از مهمترین اجزای ساختمان کنتاکتور، کنتاکت‌ها هستند که جریان بار از آنها عبور می‌کند. خود کنتاکت‌ها به کنتاکت ثابت و کنتاکت متحرک تقسیم می‌شوند.
علاوه بر دو نوع کنتاکت متحرک و ثابت، نوعی کنتاکت کمکی نیز در ساختمان کنتاکتور وجود دارد. کنتاکتور کمکی یا تیغه کمکی به صورت مجزا روی کنتاکتور نصب می شود. علت نصب این نوع کنتاکت این است که بعضی از کنتاکتورها فاقد تیغه های NO و NC بوده و به همین دلیل باید این قطعه را به صورت مجزا تهیه کرده و روی کنتاکتور نصب کرد.
از اجزای دیگر ساختمان کنتاکتور، کویل‌ها را می‌توان نام برد. در حقیقت نیروی محرکه لازم برای بستن تیغه‌ها، توسط کویل‌ها فراهم می‌شود
رله‌های حرارتی به منظور حفاظت از بارهایی که به کنتاکتور بسته می‌شوند، مورد استفاده قرار می گیرند. در برخی کنتاکتورها رله‌های حرارتی بر روی بدنه تعبیه می‌شوند و اما در برخی دیگر این رله‌های حرارتی، بر روی کنتاکتور بسته بسته می‌شوند.
یکی دیگر از اجزای اصلی ساختمان داخلی کنتاکتور، محفظه است که برای محافظت از بخش‌های داخلی ساختمان کنتاکتور است. این محفظه از پلاستیک، سرامیک یا باکالیت و نایلون ۶ تشکیل شده است. کار محفظه، عایق کردن بخش‌های داخل در برابر رطوبت، گرد و غبار و دیگر عوامل محیطی است. همچنین این محفظه، خطرات احتمالی هنگام لمس شدن توسط کاربر را به حداقل می‌رساند.
ساختمان بیرونی کنتاکتورها اجزای زیادی نداشته و شامل محفظه‌ای است که ساختمان داخلی را در بر گرفته است. ساختمان کنتاکتور از نمای بیرونی، شامل تعدادی پیچ است که سیم‌های برق به این پیچ‌ها وصل شده و از این طریق جریان برق وارد بخش‌های داخلی کنتاکتور می‌شود. یکی دیگر از اجزای خارجی کنتاکتور، قطعه کوچک پلاستیکی نارنجی رنگ است، که تقریباً در وسط کنتاکتور قرار می‌گیرد و به بویین متحرک متصل است. این بخش رنگی متفاوت با بدنه کنتاکتور دارد تا بتواند به صورت یک نشانگر مشخص کند که کنتاکتور قطع یا وصل است. هنگامی که این قسمت نارنجی رنگ، به سمت پایین باشد، یعنی کنتاکتور وصل است و جریان برق عبور می‌کند. اما وقتی این قسمت با بدنه کنتاکتور همسطح شود؛ یعنی جریان برق در کنتاکتور قطع شده و ادامه ندارد.
کنتاکتورها به دو مدل اصلی تک فاز و سه فاز تقسیم می‌شوند که به کنتاکتور تک فاز، کنتاکتور یک پل و به کنتاکتور سه فاز، کنتاکتور دو پل گفته می‌شود. کنتاکتورهای تک فاز برای کنترل تجهیزات و دستگاه‌های تک فاز، یعنی تجهیزاتی با یک خط فاز، به کار می‌روند. این نوع کنتاکتورها معمولاً برای مصارف خانگی، اداری، و صنایع کوچک استفاده می‌شوند. آنها دارای یک ولتاژ کنترلی معمولاً ۲۳۰ ولت یا ۱۱۰ ولت هستند و می‌توانند برای کنترل اجزای کوچکتر مانند موتورها، چراغ‌ها، و دستگاه‌های خنک‌کننده، مورد استفاده قرار گیرند. کنتاکتورهای تک فاز به دلیل وجود انواع سیستم‌های مختلف، با تحریک مدار فرمان، تغییر وضعیت می‌دهند و به جای رله‌های شیشه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کنتاکتورهای تک فاز همانند کنتاکتورهای سه فاز کم صدا و یا بی صدا هستند و کارکردی همانند رله‌ها دارند. تفاوت اصلی کنتاکتور و رله در این است که رله جهت کنترل مدار با ولتاژهای پایین و کنتاکتور جهت کنترل مدارهایی با ولتاژ بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. از نظر ابعادی، کنتاکتورهای تک فاز نسبت به کنتاکتور سه فاز، کوچکتر هستند. کنتاکتورهای تک فاز چهار پایه و پیچ دارند که کنتاکت‌های قدرت هستند. در کنتاکتور تک فاز، پایه‌های ۱ و ۲ به پل اول و پایه‌های ۳ و ۴ به پل دوم مربوط می‌شوند. هر کنتاکتور تک فاز دارای یک مدار کنترل است که جهت راه‌اندازی این مدار می‌توان از کلید فرمان و هم می‌توانید از شستی استارت و استوپ استفاده بکنید و لازم است از خروجی فیوز به ورودی آن یک ارتباط برقرار کنیم. تمامی کنتاکتورها از جمله کنتاکتور تک فاز دارای ساختاری متشکل از سه بخش اصلی بوبین، تیغه و قاب عایق است.
کنتاکتورهای سه فاز برای کنترل دستگاه‌ها و تجهیزاتی با سه خط فاز استفاده می‌شوند. این نوع کنتاکتورها در برنامه‌های صنعتی گسترده‌تری مانند موتورهای سه فاز، کمپرسورها، پمپ‌ها و سایر تجهیزات بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرند. ولتاژ کنترلی آنها نیز ممکن است متغیر باشد، اما معمولاً برای مدارهای کنترلی با ولتاژ ۴۰۰ ولت یا ۲۳۰ ولت طراحی می‌شوند. ساختمان اصلی کنتاکتورهای سه فاز هم مشابه با کنتاکتورهای تک فاز بوده و اجزای تشکیل دهنده آنها یکی است. مدار فرمان در کنتاکتورهای تک‌فاز و سه فاز مانند یکدیگر است، با این تفاوت که برای نصب کنتاکتورهای سه فاز، ابتدا سیم‌های ورودی و سپس خروجی را متصل می‌کنیم؛ سه سیم ورودی را به برق ورودی پیچ‌های بالا و سیم‌های خروجی را به پیچ‌های پایینی متصل می‌کنیم.
تاریخ انتشار : 1402/07/16
ارتباط با ما
درباره پارما الکتریک
در پارما الکتریک شما می‌توانید لامپ، پنل روشنایی، تجهیزات برق صنعتی از جمله کنتاکتور ، کلید حرارتی ، کلید مینیاتوری و بسیار دیگری را خریداری کنید.
ما باور داریم که رضایت مصرف کنندگان و مشتریان است که باعث تضمین موقعیت برند ما خواهد شد، بنابراین از ابتدا تلاش کردیم که امکان خریدی امن و مطمئن با پشتیبانی بلند مدت را برای مشتریان عزیز فراهم کنیم.
طراحی و پیاده سازی: شرکت ویرا